بایسکشوالیتی (Bisexual) ریشه در مضاعف و دوتایی بودن دارد، در حالی که پنسکشوالیتی (Pansexual) تمام حالات و علایق جنسی را در بر میگیرد. خانم تانیا ام.بس متخصص سکسولوژی توضیح میدهد: «با وجود این که واژگان پنسکشوالیتی و بایسکشوالیتی اغلب مواقع به جای یکدیگر به کار برده میشوند، در حقیقت دو مفهوم متفاوتند.»
با وجود این که هردوی این مفاهیم تمایلات جنسی را توصیف میکنند، بایسکشوالیتی ریشه در دوگانگی سیستم ویژگیهای جنسیتی دارد، به بیان دیگر پنسکشوالیتی تمام جذابیتها (جنسی، رمانتیک، فیزیکی و یا معنوی) را در اعضایی با هر ویژگی جنسیتی شامل میشود و تنها به دوگانگی مرتبط نیست.
مقالهای که مطالعه میکنید در دستهبندی سکسولوژی قرار دارد و در مجله Cosmopolitan انتشار یافته است. ترجمه توسط ماتیلدا صورت گرفته است و در وبلاگ اونتاشگال منتشر میگردد.
حمایت از وبلاگ اونتاشگال
کمتر از چند ماه تا پایان حق اشتراک سالانه وبلاگ اونتاشگال باقی مانده است. با حمایت مالی از این وبلاگ و خرید طرحهای آن، به حفظ و نگهداری و توسعه محتوای وبلاگ اونتاشگال کمک کنید. توجه کنید که تمامی پرداختها محرمانه باقی میماند.
در صورت عدم حمایت مشترکین و خوانندگان، احتمال تعطیلی وبلاگ بعید نیست.

آیا شما پنسکشوال شناخته میشوید یا بایسکشوال؟
سیستمهای دوگانه به ویژگیهای جنسیتی مثل زن یا مرد بودن مرتبط میشود. ام.بس توضیح میدهد «بنابر این کسی که به عنوان بایسکشوال شناخته میشود هم به افراد هم جنسش و هم جنس مخالف جذب میشود. اما از آن جا که ویژگیهای جنسیتی متعدد و معتبر دیگری در کنار زن و مرد بودن وجود دارد، پنسکشوالیتی به جذابیت تمام جنسیتها اشاره دارد، حتی جنسیتهایی که در بایسکشوالیتی تعریف نمیشوند.»
ام.بس توضیح میدهد: «فاکتور جنسیت اغلب دلیل رایجی است که افراد به آن دلیل بایکسشوال شناخته نمیشوند، زیرا اغلب عامل جذابیت طرف مقابل «جنسیت» او نیست.» تفاوت بایکسشوالیتی و پنسکشوالیتی میتواند با ارجحیت بیشتر از جذابیت است، بر این اساس نیز باشد که اشخاص چگونه خود را میشناسند. اگر شخصی با ویژگیهای جنسیتی بدون سیستم دوگانه شناخته شود، میتواند دلیلی باشد که خود را بیشتر پنسکشوال بداند تا بایسکشوال.
بس علاوه بر تفاوتهای بین پنسکشوالیتی و بایسکشوالیتی اشاره میکند که برخی افراد نیز ممکن است به عنوان بایکوریوس (کنجکاو-دوگانه) شناخته شوند، به این معنا که این اشخاص فراتر از تجربیات ضروری کنجکاوی قوی نسبت به جذابیت اشخاص با جنسیت یکسان دارند. از باکوریوسی بیشتر تحت عنوان شرایطی برای رفع سوال و کنجکاوی یاد میشود.
ام.بس میگوید هر دوی این گرایشات (بای و پن) میتوانند غیرقابل مشاهده و مرتبط با نادیده گرفته و محو شدن باشند، بنابراین شناسایی هردو دسته افراد و احترام به امیال و اختلافات جزئی آنها مهم است.
تعریف پن سکشوالیتی در فرهنگ عامه
جنل مونائی اخیرا متوجه شده است پنسکشوال است و در این باره با رولینگ استون صحبت میکند:« در آمریکا زنی سیاه پوست و عجیب هستم که هم با زنان و هم مردان رابطه داشته است. من خود را به عنوان یه مادرفاکر کون آزاد میشناسم!» مونائی توضیح میدهد که ابتدا فکر میکرد بایسکشوال است اما بعدها مطلبی درباره پنسکشوالیتی خوانده و حس کرده به آن شباهت دارد و اینها مشخصههایی هستند که با آن شناخته میشود. در ضمن، با وجود این که به نظر میرسد پنسکشوالیتی با وجود مونائی درهم آمیخته است اما بایسکشوالیتی نیز هنوز زنده و پا برجاست. از آنجایی که رسانه رسمی تاریخچهای از به نقش درآوردن هم افراد استریت و هم گی و بایسکشوال نظیر تونی توپاز در ریوردل دارد، به نظر میرسد بالاخره جامعه در حال کسب آمادگی پذیرش سایر گرایشات میباشد. بنابراین تفاوت (و شباهت) پنسکشوالیتی و بایسکشوالیتی چیست؟

پن سکشوالیتی چیست؟
پن سکشوالیتی یعنی جذب شدن به دیگران بدون توجه به جنسیت آن ها. سکس تراپیست، دکتر لیز پاول میگوید:«عموما الگوی جذابیت برای آنها به جنسیت ارتباطی ندارد.» بنابراین یک شخص پنسکشوال ممکن است همانطور که جذب سایر جنسیتها میسود، جذب افراد همجنس خود شود. به هرحال در اینجا جنسیت افراد فاکتور سنجش خواستهها و سکس این افراد نیست. سکس تراپیست، دکتر کلی وایز، پنسکشوالیتی را اینگونه معنی میکند:«شخصی که بدون توجه به جنسیت یا جنسیت بیولوژیکال افراد جذب آنها میشوند. در واقع جنسیت هیچ ارتباطی به این جذابیت ندارد. اندیشه پایه پنسکشوالیتی این است که جنسیت بسیار متغیر است.»
به خاطر داشته باشید که دو نوع جنسیت داریم، جنسیت اول آن است که دکترها زمان تولد با توجه به اندام جنسی و ویژگیهای آناتومیکال تعیین میکنند و جنسیت دوم آن که ساختاری اجتماعی است. این امکان باید برای افراد وجود داشته باشد که با هر جنسیتی که حس میکنند مناسب آنها است و با آن احساس راحتی میکنند شناخته شوند، مرد، زن، non-binary، Genderqueer یا Genderfluid بدون توجه به آنچه پزشکان در اتاقهای زایمان ثبت کردهاند. یک گرایش جنسی مثل پنسکشوالیتی، با مشخصه جنسیت تفاوت دارد. اما برای پنسکشوالها جنسیت مشخصهای نیست که در علاقهمندیشان به دیگران نقش داشته باشد.
دکتر لیز پاول اشاره میکند از آنجایی که عبارت پنسکشوال جدید است، احتمالا بیشتر نسلهای جدیدتر، مثل نسل Z علاقه داشته باشند که به عنوان پنسکشوال شناخته شوند تا بایسکشوال.
توییت کردن
بایسکشوالیتی چیست؟
در بیشتر موارد بایسکشوالیتی همان پنسکشوالیتی است. دکتر پاول میگوید:«بایسکشوالیتی تحت عنوان جذابیت افراد با جنسیت یکسان و جنسیت مخالف معنی شده است، بنابراین میتواند به معنای دو یا تعداد بیشتری جنسیت باشد.» دگرهراسی و بدفهمیهای زیادی درباره بایسکشوالیتی وجود دارد و Bi-erasure(تلاشی برای پاک کردن لیبل یا رد کردن عمومی بایسکشوالیتی) هم در جامعه افراد استریت و هم LGBTQها نمود دارد. یکی از بدفهمیها آن است که بایسکشوالیتی دوگانگی جنسیت را استحکام میبخشد یا افراد بایسکشوال تنها با Cis genderها( افرادی که جنسیت یکسان با جنسیت زمان تولد خود دارند) رابطه برقرار میکنند. دکتر پاول میگوید:«بدفهمی معروفی هست که بر اساس آن بایسکشوالیتی به معنای جذابیت تنها ۲ جنس است. در واقع افراد بایسکشوالی وجود دارند که تنها با Cis genderها ارتباط میگیرند، اما فکر میکنم اینها گروهی استثنا هستند و این قاعده صحیح نیست.»
از آنجایی که احتمالا عبارت بایسکشوال زمانی شکل گرفته که جنسیت مثل امروز شناخته نشده بود، در اینجا «بای» به معنای آن نیست که تمام افراد بای به این معنی نیست که این افراد تنها با دو جنسیت رابطه برقرار میکنند. درست است که برخی افراد پنسکشوال، به دلیل همین تفاوت عبارت افراد پنسکشوال را بیشتر از بایسکشوالها ترجیح میدهند، اما برخی دیگر بر این باورند بهتر است بجای تغییر لیبل سعی کنند مفاهیم اشتباه را تغییر دهند وبه شکل درست بایسکشوال شناخته شوند. دکتر پاول میگوید:«من گهگاهی شکایاتی از افراد پنسکشوال دریافت میکنم که ترجیح میدهند بایسکشوال شناخته شوند. آنها میگویند شما در حال مستحکم تر کردن دوگانگی جنسیت هستید و من میگویم این معنای دقیق بایسکشوالیتی نیست، بایسکشوالیتی تنها میگوید جنسیت افراد در جذابیتشان نقش دارد.»
نه تنها افراد بایسکشوال جذب ترنسها و غیردوگانهها میشوند، بلکه مانند پنسکشوالیتی، افراد ترنس و غیردوگانهای نیز وجود دارند که بایسکشوال شناخته میشوند. «اگر شما شخصی هستید که انتخاب میکند بایسکشوال شناخته شود و این عبارت را مناسب خود میداند، عالی است. افراد زیادی هستند که دوگانه نیستند اما بایسکشوالند. این به آن معنا نیست که در حال صحه گذشتن بر مقوله دوگانگی جنسیت هستید. به آن معنا نیست که کمتر از پنسکشوالها روشن فکرید، هیچ ویژگی نیست که اتوماتیک وار باعث شود روشنفکرتر شناخته شوید. همه چیز درباره این است که چه چیزی مناسبتر از روحیات شماست و شما چه میکنید.

دیگر چه چیزی باید بدانم؟
برخی از افراد بای و پنسکشوال به عنوان Queer نیز شناخته میشوند. Queer عبارتی چتری است برای گرایشات جنسی خارج از هتروسکشوال که ریشههای سیاسی داشته و مربوط به فعالیتهای LGBTQ هاست. این کلمه نه تنها عبارتی ننگ آمیز برای LGBTQها بوده، بلکه شناخته شدن به عنوان queer احساسی از عضو یک جامعه خاص بودن را به همراه دارد. شما میتوانید به عنوان پانسکشوال یا بایسکشوال و queer شناخته شوید (هرسه این ها) یا به سادگی و تنها با برچسب Queer.
بنابراین اگر به بیش از یک جنسیت از افراد تمایل دارید، از کجا میدانید کدام مورد برایتان مناسبتر است؟ خب، کدام واژه را بیشتر دوست دارید؟ کدام واژه احساس راحتی بیشتری به شما میدهد؟ نتیجه هرچه بود، آن برچسب مناسب شماست. تنها مثل مونائی، اگر بایسکشوال شناخته میشدید اما پس از آن بیشتر درباره پنسکشوالیتی آموختید و فکر کردید برایتان مناسبتر است یا برعکس، اجازه دارید لیبل خود را تغییر دهید. ممکن این گرایشات تنها یک فاز دورهای نباشند (یک بدفهمی دیگر) اما بخشی از کاوشهای جنسیتی شما باشند.
در مقاله شناخت شخصیت زد و دهه هشتادیها توضیحاتی در مورد علاقه به برچسب زدن دادهام. اگر یک گرایش را انتخاب کردید یا حس کردید به گرایشی بیشتر میل دارید، به سراغ آن بروید و ترسی از تغییر آن نداشته باشید. انسان مدام در حال تغییر است.
اونتاشگال . اسفند ۱۳۹۹. تصویرسازی از ترانه نیما پرنیانی – taraneparniani.com
نوشتههای روزمره، خاطرات و مطالب بیشتر از اونتاشگال را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید
اینستاگرام وبلاگ . تلگرام . توییتر . اینستاگرام شخصی
پادکست اونتاشگال را از CastBox – Apple Podcast – Spotify – Google Podcast بشنوید.