فتیشی یک نوع از تمایل شدید جنسی به اجسام بی جان یا به اجزای بدن گفته می شود که بطور معمول به عنوان اندام‌ها یا اشیا جنسی تلقی نمی‌شوند. این رفتار ممکن است همراه با پریشانی یا انواع دیگری از اختلالهای شدید ملموس در ظاهر و رفتار افراد همراه شود.
این مقاله با اصطلاحات تخصصی روانشناسی نوشته شده است. اختلال به معنی مشکل داشتن در تعریف عام نیست و به یک ویژگی اطلاق می‌گردد. در این یادداشت تلاش شده است به تمام سوالات شما پیرامون فتیش به خصوص فتیش پا پاسخ داده شود.
ترجمه آزاد مجموعه مقاله‌هایی در زمینه آموزش رابطه، شخصیت شناسی BDSM و سبک زندگی است که ترجمه و در وبلاگ منتشر می‌شود. این نوشته‌ها با هدف بیان واقعیت‌ها، دسترسی به منابع معتبر و درک بهتر گرایش سادومازوخیسم، از منابع معتبر ترجمه شده‌اند. از دوست عزیزم میلادمسافر برای ترجمه، سپاسگزارم. اگر شما هم می‌خواهید در ترجمه‌های بعدی همراه باشید و یا پیشنهادی برای یادگیری دارید و حتی می‌توانید در تصویرسازی به ما کمک کنید، کافیست در صفحه تماس و همکاری پیام بدهید.
این مقاله ترجمه صفحه شرح فتیش در مجله معروف سایکولوژی است و در وبلاگ اونتاشگال به فارسی برگردانده شده است.
حمایت از وبلاگ اونتاشگال
کمتر از چند ماه تا پایان حق اشتراک سالانه وبلاگ اونتاشگال باقی مانده است. با حمایت مالی از این وبلاگ و خرید طرح‌های آن، به حفظ و نگهداری و توسعه محتوای وبلاگ اونتاشگال کمک کنید. توجه کنید که تمامی پرداخت‌ها محرمانه باقی می‌ماند.
در صورت عدم حمایت مشترکین و خوانندگان، احتمال تعطیلی وبلاگ بعید نیست.
اصطلاح «فتیشیسم» از واژه پرتغالی Feitico سرچشمه گرفته که معنای آن «شیفتگی وسواس گونه» است. بیشتر افراد ویژگیهای جسمی غیر جنسی را بطور خاص جذاب می‌دانند، مانند ساق‌های پا یا بازوهای دیگران، و این نشان می‌دهد که سطحی از فتیش گرایی یک ویژگی طبیعی جنسی در انسان است. با این حال، تحریک شدن فتیشیستی ممکن است در هنگام اختلال در عملکرد طبیعی جنسی یا در رفتارهای اجتماعی، و یا وقتی که برانگیختگی جنسی بدون اجسام یا اندام‌های مورد توجه و علاقه غیرممکن است، مشکل ساز شود.
پیشنهاد مطالعه: آیا فتیش بیماری است؟
بنا بر اطلاعات مندرج درDSM-5 (راهنمای تشخیصی و آماری اختلالهای روانی – نگارش پنجم، انجمن روانپزشکی آمریکا)، فتیش گرایی به عنوان شرایطی توصیف می‌شود که در آن استفاده مداوم، تکراری و یا وابستگی شدید به اشیا خاص (مانند لباس زیر یا کفش پاشنه بلند) یا تمرکز و توجه بیش از اندازه بر روی قسمت‌های نرمال بدن (منظور قسمت‌هایی از بدن است که بطور معمول اندام جنسی تلقی نمی‌شود مانند پاها) باشد. در این اختلال فقط با استفاده از این شی یا تمرکز روی این قسمت از بدن، فرد می‌تواند رضایت جنسی کسب کند. در نسخه‌های اولیه DSM، اختلال فتیشی که در اطراف قسمت‌های غیرجنسی بدن متمرکز است به عنوان جناح‌گرایی شناخته می‌شد. در آخرین نسخه، جناح‌گرایی (Partialism) به اختلال فتیشیستی تغییر پیدا کرده است.
از آنجایی که رفتارهای فتیشیستی در بسیاری از افراد معمولی در حال رشد دیده می‌شود، تشخیص اختلال جنینی فقط در حالتی صورت می‌گیرد که پریشانی روانی یا اختلال شخصیتی در زمینه‌های اجتماعی، شغلی یا سایر موضوعات مهم در نتیجه تمایل به فتیش وجود داشته باشد.
افرادی که به عنوان عشاق فتیش شناخته می‌شوند اما اختلال بالینی مرتبط که زندگی روزمره را به خطر بیندازد از خود بروز نمی‌دهند، بعنوان فتیش بدون تمایلات بیمارگونه در نظر گرفته می شوند که دارای یک تمایل فتیش هستند.
توییت کردن
اشیا معمول در این گرایش شامل لباس زیر، کفش، دستکش، مواد لاستیکی و لباس چرمی است. قسمت‌های بدن مرتبط با اختلال فتیشی شامل پا، انگشتان پا و مو است. فتیش به اجسام بی جان و اجزای بدن (مانند جوراب و پا) معمول و شایع‌تر هستند. برای برخی، صرفاً تصویری از جسمی که به آن تمایل فتیش دارند ممکن است موجب برانگیختگی جنسی شود، اگر چه برای بسیاری از افراد دسترسی به خود جسم یا اندام را ترجیح می‌دهند (یا به آن احتیاج دارند). افراد فتیشیست معمولاً برای رسیدن به رضایت جنسی، شی را نگه داری می‌کنند، لمس می‌کنند، می‌لیسند و یا بو می‌کشند و حتی از شریک جنسی خود می‌خواهد که در هنگام رابطه جنسی، جسم (مثل جوراب) را بپوشد.
فتیش به اجسام بی جان را می توان به دو دسته تقسیم کرد: فتیش به فرم و فتیش به محتوا. در فتیش فرم، شکل جسم مانند کفش‌های پاشنه بلند دارای اهمیت است. در فتیش محتوا، جنس اشیا مانند ابریشم یا چرم از اهمیت برخوردار است. فتیشیست‌های با تمایل به اشیا اغلب اشیا مورد نظر خود را جمع آوری می‌کنند.
فتیش‌گرایی در مردان بسیار شایع‌تر از زنان است. در واقع، DSM-5 عنوان می‌کند که تقریباً به طور انحصاری در مردان ظاهر می‌شود. این گرایش در رده کلی اختلالات پارافیلی قرار می‌گیرد، که به جذابیت شدید جنسی به هرگونه اشیا یا افراد خارج از تحریک دستگاه تناسلی با رضایت شریک زندگی بزرگسال اشاره دارد.
علائم فتیشیسم
اعمال جنسی افراد مبتلا به فتیش گرایی تقریباً تنها بر روی اشیا بی‌جان یا قسمت‌های غیر جنسی بدن متمرکز شده است. بالغینی که فعالیت‌های جنسی معمولی دارند – یا بزرگسالان دارای یک فتیش خاص هستند که باعث ایجاد پریشان رفتاری در آنها نمی‌شوند – ممکن است در بعضی مواقع توسط یک قسمت خاص بدن یا یک جسم خاص برانگیخته شده و آن را به بخشی از تعامل جنسی خود با شخص دیگر تبدیل کنند اما برانگیختگی جنسی آنها تنها منحصر به آن نباشد و از راه‌های معمول هم برانگیخته شوند. در بسیاری از موارد، فرد مبتلا به اختلال فتیشی فقط زمانی می‌تواند از نظر جنسی برانگیخته شود و به ارگاسم برسد که از فتیش خود استفاده کرده باشد و حالت دیگری برای وی وجود ندارد، که البته غالباً احساس سر افکندگی و ناراحتی از عدم توانایی تحریک جنسی با استفاده از محرک‌های معمولی در آنها به چشم می خورد. در موارد دیگر، یک واکنش جنسی ممکن است بدون حضور فتیش، اما در سطح کمتر رخ دهد، که ممکن است باعث شرم یا ایجاد تنش در روابط گردد.
معیارهای تشخیصی اختلال فتیشی، همانطور که در DSM-5 فهرست بندی شده است، شامل موارد زیر است:
- به مدت حداقل شش ماه، فرد دارای تخیلات شدید، افزایشی جنسی و تحریک کننده که شامل تمایل به اشیاء (مانند لباس زیر زنانه و کفش) یا تمرکز بسیار خاص روی قسمت(های) غیر جنسی بدن است.
- تخیلات، فشارهای جنسی یا رفتارهایی که منجر به پریشانی چشمگیر یا اختلال در رفتار اجتماعی، شغلی یا شخصی می‌شود.
- تمایل به اشیا فتیش که جزو لباس‌های اختصاصی جنس مخالف نیستند و یا برای تحریک دستگاه تناسلی (مانند ویبراتور) طراحی نشده‌اند.
دلایل فتیش
پارافيليا یا دگرخواهی جنسی مانند فتیش در دوران بلوغ شروع می‌شوند، اما تمایل به فتیش می‌تواند قبل از سن بلوغ در افراد ظاهر شده و افزایش یابد. هیچ دلیل قطعی برای اختلال فتیشی مشخص نشده است.
برخی از نظریه پردازان معتقدند که فتیش گرایی از تجربیات اولیه کودکی شکل می‌گیرد، که در آن یک شی به شکل قدرتمندی باعث برانگیختگی یا رضایت جنسی شده است. سایر نظریه پردازان یادگیری مسائل جنسی در دوران کودکی، اوایل نوجوانی و تخیلات در زمان خود ارضایی در سنین بلوغ را عامل آن می‌دانند.
تئوری‌های یادگیری رفتار فردی اینطور نشان می‌دهند که اگر کودکی قربانی یا ناظر رفتارهای نامناسب جنسی بوده است، ممکن است آنها را ناخودآگاه یاد بگیرد و از آنها در جوانی یا بزرگسالی تقلید کند یا تاثیر بگیرد. تئوری‌های اصلاح و جبران نشان می‌دهند كه این افراد ممكن است از تماس‌های جنسی عادی در جامعه محروم شوند و برای جبران آن به روش‌ها یا ابزارهای کمتر مورد قبول جامعه برای تجربه‌های جنسی روی بیاورند.
در مواردی که مربوط به مردان است، برخی از متخصصان اظهار داشتند که فتیش گرایی ممکن است ناشی از شک و تردید در مورد مردانگی، قدرت و یا ترس از طرد و تحقیر باشد. این تئوری می گوید افراد با استفاده از شیوه های فتیشیستی برای اعمال کنترل بر یک شیء بی جان، ممکن است خود را از احساس عدم کفایت محافظت کند یا آن را جبران کنند.
درمان فتیش پا
اختلالات فتیشیستی بسیار متداول و در موارد زیادی، بی ضرر هستند. مطابق تعریف DSM، آنها فقط باید زمانی بعنوان یک اختلال رفتاری شناخته شوند که باعث پریشانی یا اختلال در توانایی فرد در عملکرد عادی در زندگی روزانه شوند.
نکته: به هیچ عنوان خودسرانه و بدون مشورت با روانشناس خود دارو مصرف نکنید.
اختلالات فتیشی در طول زندگی یک فرد دارای شدت و تناوب در فشار یا رفتارهای ناهنجار هستند. در نتیجه، درمان مؤثر معمولاً طولانی مدت است. اگرچه DSM-5 درمان خاصی را مشخص نمی‌کند، اما روش‌های موفقیت آمیز شامل اشکال مختلف درمانی و همچنین دارو درمانی (مانند درمان SSRI یا محرومیت از آندروژن) است. برخی از داروهای تجویزی ممکن است به کاهش تخیلات غیر ارادی مرتبط با اختلال فتیشی کمک کنند. این امر به بیمار اجازه می دهد تا به دلیل تمرکز بهتر، تاثیر بیشتر و سریعتری از جلسات مشاوره و درمان بگیرد.
به طور فزاینده، شواهد نشان می‌دهند که ترکیب دارو درمانی با درمان های روان شناختی – رفتاری می تواند مؤثر باشد، اگرچه تحقیقات در مورد نتیجه این روش‌های درمانی بی نتیجه مانده است. یک رده از داروهای موسوم به آنتی آندروژن‌ها می‌توانند سطح تستوسترون را به طور موقت پایین بیاورند و در ارتباط با سایر روش‌های درمانی برای اختلال فتیشی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این دارو باعث کاهش فشار جنسی در مردان می‌شود و بنابراین می‌تواند تعداد دفعات تصور ذهنی تحریک کننده جنسی را کاهش دهند.
میزان تمایل جنسی در افراد بصورت دائمی ارتباطی با رفتارهای افراد دارای اختلال فتیش ندارد و همچنین مقادیر بالای تستوسترون در مردان آنها را مستعد دگرخواهی جنسی نمی‌کند. گفته می‌شود ، هورمون‌هایی مانند مدروکسی پروژسترون استات (Depo-Provera) و سیپروترون استات به کاهش سطح تستوسترون در گردش در بدن کمک می‌کنند که بطور بالقوه باعث کاهش تمایل جنسی و پرخاشگری خواهند شد که در ادامه ممکن است موجب کاهش در فراوانی نعوظ ناخواسته، تخیلات جنسی، خود ارضایی یا میل به تجاوز جنسی شوند که می‌توانند به کاهش تمایلات فتیشی در فرد مبتلا به اختلالات فتیشی کمک کنند.
هورمون‌ها به طور معمول در کنار درمان‌های رفتاری و شناختی به کار می‌روند. داروهای ضد افسردگی مانند فلوکستین (Prozac) نیز ممکن است باعث کاهش انگیزه جنسی شوند اما نشان داده نشده است که به طور مؤثر خود تخیلات جنسی را هدف قرار می‌دهند.
برخی تحقیقات نشان می‌دهد که الگوهای شناختی – رفتاری ممکن است در معالجه افراد مبتلا به اختلالات پارافلیا مؤثر باشند. استفاده از محرک های انزجاری، بعنوان مثال، یکی از این راه‌ها است که شامل استفاده از محرک‌های منفی برای کاهش یا از بین بردن یک رفتار نا مناسب است. یک حالت استفاده از آن، به نام حساسیت نهانی، مستلزم به ایجاد آرامش در بیمار و به وجود آوردن شرایط برای تجسم صحنه‌هایی از رفتارهای انحرافی است که به دنبال آن با ایجاد شرایطی برای تجسم تجربه‌ها یا حس‌های انزجار گونه است. رویکردی دیگر، که بعنوان شرطی گرایی شناخته می‌شود، درست مانند حساسیت نهانی است با این تفاوت که بجای تصور منفی، بیمار با شرایط واقعی منجر به احساس انزجار مواجه می شود (مانند رها کردن بوهای بد در محیط).
تکنیک‌های بازسازی و درمان بر بازخورد فوری که به بیمار داده می‌شود متمرکز می‌شود تا رفتار فوراً تغییر کند. به عنوان مثال، ممکن است فرد به یک دستگاه بیو فیدبک متصل شود که به یک چراغ وصل شده باشد، سپس با تنظیم دستگاه و قرار دادن نورهای آزاردهنده در چراغ، به محض ارتعاش فرکانس هایمشخصی از مغز نور آزاردهنده به بیمار تابانده شود تا ناخودآگاه بیمار از تکرار تخیلات فتیشی جلوگیری کند. همچنین ممکن است آموزش خودارضایی به این افراد کمک کند تا بتوانند لذت حاصل از ارضاء شدن را در شرایط متفاوت از دسترسی به فتیشهای خود هم تجربه کنند.
پیشنهاد مطالعه: خودارضایی نوعی سکس سالم است!
منابع
- National Institutes of Health
- National Library of Medicine
- American Psychiatric Association, Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition
- Baez-Sierra, D., Balgobin, C., & Wise, T. N. (2016). Treatment of Paraphilic Disorders. In Practical Guide to Paraphilia and Paraphilic Disorders (pp. 43-62). Springer International Publishing.
بسیاری از مردان، فتیش را بهانه‌های برای جلب توجه می‌کنند! مواردی که به عنوان درمان ذکر شدند، شرایط بسیار خاصی هستند که فرد را از تمام ابعاد زندگی محروم می‌کنند. در حالی که برای بسیاری از عشاق فتیش، این حالت بیشتر یک شهوت و لذت برای آن‌هاست تا اختلال در زندگی روزمره! اگر می‌خواهید یک فیت فتیش جذاب باشید، از بیان احساس خود مانند یک جنتلمن واقعی، سر باز نزنید!
اونتاشگال . خرداد ۱۳۹۹
نوشته‌های روزمره، خاطرات و مطالب بیشتر از اونتاشگال را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید
اینستاگرام وبلاگ . تلگرام . توییتر . اینستاگرام شخصی
پادکست اونتاشگال را از CastBox – Apple Podcast – Spotify – Google Podcast بشنوید.
اونتاشگال - سبک زندگی و آموزش رابطه BDSM 
1 دیدگاه برای «فتیش چیست؟ تعریف کامل و جامع»